Fıkıh Köşesi

Necaset mahallinin su ile iyice temizlendikten sonra kurulanması en uygun olanıdır.

Ayakta idrar yapmanın hükmü nedir?

Hz. Peygamber’in (s.a.s) küçük abdest bozma konusundaki davranışları ile ilgili rivayetler, küçük abdesti (bevli) çömelerek yapmanın İslâm adabından olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla bir engel olmaması halinde ayakta idrar yapmak tenzihen mekruh kabul edilmiştir (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtar, I, 229).

Zira ayakta idrar yapılırken idrar serpintisinde korunmak güçtür. Oysaki Peygamber Efendimiz (s.a.s) idrardan sakınmayı emretmiş; kabir azabının çoğunun idrar serpintisinden dolayı olacağını haber vermiştir (Buhârî, Vudû 55, 56; İbn Mâce, Tahâra 26).

Kişi, çömelmekte zorlanır ya da abdest bozacağı yer çömelmeye uygun olmazsa üzerine idrar sıçratmamaya özen göstererek ayakta idrar yapabilir.

 

Necaset bulaşmış bir elbise, kuru temizleme yöntemi ile temizlenebilir mi?

İslâm dini her alanda olduğu gibi elbise temizliğine de önem vermiştir. Kur’an’da;

“Ey bürünüp örtünen! Kalk (ve) uyar, Rabbini tekbir et (yücelt). Elbiseni de temizle. Pislikten (şirkten veya görünen pislikten) kaçınıp uzaklaş!” (Müddessir, 54/1-5) buyrulmaktadır.

Elbisedeki pislik elde yıkanarak veya çamaşır makineleriyle temizlendiği gibi kuru temizleme cihazları kullanılarak da temizlenebilir. “Kuru temizleme” diye bilinen, uygulama konusunda ilgililerden edinilen bilgilerde, bu işlemin ilaçlı ve leke çıkarıcı su ile yıkanarak veya sadece lekelerin çıkarılması amacıyla lokal (kısmî) temizleme şeklinde yapıldığı, lokal temizlemelerde önce temizlenmesi gereken yerin tespit edilip, bu kısımdaki lekenin buharla ve leke çıkarıcı ilaçlarla gerektiği kadar ısıtılıp, sürtülüp, yumuşatılması ve bu esnada oluşan ıslaklığın hava ile vakumlanması şeklinde bir işlem uygulandığı anlaşılmıştır.

Bu şekilde temizlenen eşyanın dinen de temiz olmasına engel bir durum görülmemektedir.

 

Tuvalet kâğıdı ile temizlenmenin bir sakıncası var mıdır?

Dinimizde namazın sahih olma şartlarından biri de, insan vücudunun, elbisesinin ve namaz kılacağı yerin dinen pis sayılan şeylerden temiz olmasıdır. Aslolan bu temizliğin su ile yapılmasıdır. Su ile temizlik İslâm toplumlarının en belirgin özelliklerinden birisidir.

Taharet için su bulunmadığında, diğer temizlik malzemeleriyle de taharet yapılabilir (Merğînânî, el-Hidâye, I, 38). Necaset mahallinin su ile iyice temizlendikten sonra kurulanması en uygun olanıdır.

Bazı kaynaklarda yazı malzemesi olduğu için kâğıdın temizlik malzemesi olarak kullanılması uygun görülmemişse de, günümüzde tuvalet kâğıtları, temizlik için üretildiğinden, bunların temizlik amacıyla kullanılmalarında bir sakınca yoktur (İbn Âbidîn, Reddü’l-Muhtar, 1/340).

 

Alkolün temizlikte kullanılması caiz midir?

Alkollü içeceklerin içilmesi dinimizde kesin olarak haram kılınmıştır (Mâide 5/90-91).

Bunlar necis oldukları için kullanılmaları da caiz değildir. Dolayısıyla elbise ve beden üzerine dökülmeleri halinde yıkanmaları gerekir. Zira üzerine şarap, şampanya, rakı, konyak ve benzeri alkollü bir içki dökülmüş olanlar bunları yıkamadıkça namaz kılamazlar.

İçmek için değil de, temizlik amacıyla üretilmiş olan alkollü maddelerin içilmesi haram olmakla birlikte (Buhârî, Edeb, 80, Müslim, Eşribe, 73), temizlik maddesi olarak kullanılması caizdir. Bu nedenle, namaz kılmadan önce bu ürünlerin sürüldüğü yerlerin yıkanması gerekmez (Kâsânî, Bedâi’u’s-Sanâi’, V, 115; Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, II, 87-88).


Şaban KESECİ diğer yazıları