İmâm-ı Gazzalî hazretleri tasavvufu şöyle tarif eder: “Şeriat billur vazo, hakikat onun içindeki bal, tarikat ise bu balı yemenin yoludur…

Şeyh et-Tehânevî şöyle der:

“(İnsanların dillerinde dolaşan) keşifler, olağanüstü durumlar, tasarruflar, rüya ve diğer birtakım haller, tasavvufun amacı değildir.

Şu bir gerçektir ki Allah Teâlâ, sahâbe ve evliya eliyle birtakım kerametler izhar etmiştir.

Yine Allah Teâlâ’nın, bazı kullarına, sâdık keşiflerde bulunma özelliği lütfettiği de bir gerçektir. Ne var ki bütün bunlar, dinde amaç edinilen şeyler değildir.

Bunlar, şer‘î delil olma özelliğine sahip olmadıkları gibi, o kişinin takvasını ve Allah’a (c.c.) yakınlık elde etmiş bir veli olduğunu da göstermezler. Bu türlü keşif ve tasarrufların gösterilebilmesi için salah ve takva değil, İslam ve iman şarttır. Hatta fasık ve kâfirler de pratik ve çalışmayla bu türlü olağanüstü şeyler izhar edebilir. Nitekim bu gibi haller Mesmerist’lerde (hipnotizmacı)de müşahede edilmektedir.

Tasavvufun gerçek amacı; üstün bir ahlakla ahlaklanmak ve nefsanî kötülüklerden kaçınmak olarak özetlenebilir. Bu yolda kurtarıcı kazanç, İslâm şeriatine tam bir bağlılık ile birlikte bu faziletlerle donanmak ve Sünnet-i Nebeviyye’ye eksiksiz bir şekilde uymakla elde edilir. Eğer bunlar sonucu Allah (c.c.), iman ferasetinden bir nasip veya sâdık keşiflerden bir pay verirse, bu da O’ndan (c.c.) gelen bir lütuf olarak değerlendirilir. Sözünü ettiğimiz faziletli ahlak ile Sünnet’e ittibanın terk edilmesine ve nefsî rezaletlerden kaçınılmamasına gelince, bu türlü bir tutum içinde olan kimse ister uçsun, ister su üzerinde yürüsün, ister göğe yükselsin, sülûk, velâyet, tarikat ve tasavvufla en küçük bir ilgisi kurulamaz!

İmâm-ı Gazzalî hazretleri tasavvufu şöyle tarif eder:

“Şeriat billur vazo, hakikat onun içindeki bal, tarikat ise bu balı yemenin yoludur…”

 

İktibas